Biblioteka miejscem spotkań z historią – podsumowanie wspólnego projektu z Delegaturą IPN w Kielcach
24 czerwca 2025 roku w Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Jana Długosza w Sandomierzu odbył się wernisaż wystawy przygotowanej przez Delegaturę Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach, poświęconej Stanisławowi Mikołajczykowi – jednej z kluczowych postaci polskiego życia politycznego XX wieku.
W wydarzeniu wzięli udział między innymi dr Mateusz Szpytma, zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, dr Robert Piwko, naczelnik kieleckiej Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej, Grzegorz Socha – Wicemarszałek Województwa Świętokrzyskiego, Wojciech Dumin, dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Sandomierzu, a także przedstawiciele Muzeum Zamkowego w Sandomierzu, Oddziału Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Sandomierzu i inni goście.
Uroczystość była jednocześnie zwieńczeniem pierwszej edycji cyklu edukacyjnego „Wtorki z historią najnowszą”, realizowanego od lutego bieżącego roku we współpracy naszej Biblioteki z kielecką Delegaturą IPN. Projekt ten umożliwił mieszkańcom Sandomierza – zarówno młodszym, jak i dorosłym – bezpośredni kontakt z historią Polski XX wieku, prezentowaną przez specjalistów i badaczy IPN.
Zwieńczeniem spotkania był wykład dr Marzeny Grosickiej, kierownika Referatu Badań Historycznych IPN w Kielcach, pt. „Stanisław Mikołajczyk i jego partia w walce o demokratyczny kształt państwa. Referendum 30 czerwca 1946 r.”. Prelekcja ta była cennym dopełnieniem wernisażu i podkreśliła znaczenie Mikołajczyka jako symbolu walki o wolność i niezależność Polski w powojennej rzeczywistości.
O wystawie
Premierowa ekspozycja poświęcona Stanisławowi Mikołajczykowi autorstwa dra Michała Zawiszy, który także był obecny na jej otwarciu - przybliża życie i działalność tego wybitnego polityka, lidera przedwojennego Stronnictwa Ludowego, premiera rządu RP na uchodźstwie w latach 1943–1944, a po wojnie – przewodniczącego Polskiego Stronnictwa Ludowego, który starał się doprowadzić do wolnych wyborów i powstrzymać proces sowietyzacji Polski. Wystawa ukazuje dramatyczne wybory, których musiał dokonywać Stanisław Mikołajczyk oraz jego nieugiętą postawę wobec komunistycznych represji.
Podsumowanie projektu „Wtorki z historią najnowszą”
Od lutego do czerwca 2025 r. w przestrzeni naszej Biblioteki realizowany był cykl spotkań edukacyjnych poświęconych historii Polski XX wieku. W ramach „Wtorków z historią najnowszą” odbyło się 12 tematycznych zajęć dla dzieci i młodzieży, w których uczestniczyło około 340 uczniów z Sandomierza i okolicznych miejscowości. Zajęcia prowadzili pracownicy Referatu Edukacji Narodowej IPN w Kielcach.
Równolegle odbywały się spotkania otwarte – wykłady, prezentacje i dyskusje z udziałem specjalistów z IPN, w których uczestniczyło łącznie około 100 osób. Dzięki tym wydarzeniom mieszkańcy miasta mogli zapoznać się m.in. z archiwaliami dotyczącymi świętokrzyskich Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, losami ofiar Zbrodni Katyńskiej pochodzących z regionu, czy początkiem zniewolenia Polski przez system komunistyczny po 1945 roku.
Szczególnie cenną częścią projektu było udostępnienie na przestrzeni kilku miesięcy aż pięciu wystaw edukacyjnych, przygotowanych przez IPN. Dzięki naszej współpracy te unikalne ekspozycje mogły zostać zaprezentowane szerokiemu gronu odbiorców w przestrzeni bibliotecznej.
W trakcie realizacji projektu, dzięki nawiązanym relacjom i zaufaniu do instytucji, do archiwum Delegatury IPN w Kielcach trafiły dwa wyjątkowe zbiory rodzinnych pamiątek po Ofiarach Zbrodni Katyńskiej. Materiały te – przekazane przez córki zamordowanych na Wschodzie – wzbogaciły narodowy zasób archiwalny i są niezwykle cennym świadectwem historii.
Koordynacją nad powodzeniem całości przedsięwzięcia „Wtorków z historia najnowszą” z ramienia sandomierskiej Biblioteki czuwała Aleksandra Pawłowska – Mazur, zaś z ramienia kieleckiej delegatury IPN - Ilona Religa-Gola.
Serdecznie dziękujemy wszystkim za udział w edukacyjnych warsztatach, wykładach, odbiorcom wystaw i zapraszamy jednocześnie do obejrzenia ostatniej wystawy z tego cyklu o Stanisławie Mikołajczyku, która znajduje się w holu na parterze budynku przy ul. Parkowej 1 Miejskiej Biblioteki Publicznej w Sandomierzu. Będzie ona dostępna do 23 lipca 2025 r.
Do zobaczenia w Bibliotece.
